Graag deel ik met jullie de gratis e-course van Ann Weiser Cornell, die met mij werd gedeeld door een dierbare vriendin. Ann Weiser Cornell is schrijver van onder andere ‘De kracht van focussen’ en grondlegger van de techniek ‘Inner Relationship Focussing, die veel raakvlakken heeft met wat we doen in de Mindful Zelfcompassie training (MSC). Zij ontwikkelde daarvoor een kort stappenplan van 5 dagen: ‘Get Bigger Than what’s Bugging You’. In mijn vertaling: ‘Wordt Groter dan je Grief.’ Het sluit naadloos aan op de vaardigheden die we opbouwen met MSC, maar net even in andere woorden, waardoor er ook zomaar weer iets anders kan worden geraakt. Het onderstreept het gegeven dat wanneer je moeilijke emoties ervaert, het ‘slechts’ een deel van jou is dat dat ervaart. Waarmee er een onmiddellijk besef ontstaat dat er een groter IK is, dat zorg kan dragen voor die delen in jou die het bij tijd en wijle moeilijk hebben. Daarom deel ik in deze blog graag de kern van deze 5-daagse e-course met jullie, met een warme aanbeveling om na het lezen ervan door te klikken naar de hele e-course, die je gratis kunt downloaden. Met veel dank aan Ann Weiser Cornell voor het beschikbaar stellen hiervan. Dus, Heb je te veel stress om helder te denken? Ben je emotioneel overbelast? Loop jij rond onder een donkere wolk? Barst je in tranen uit op gênante momenten? Ben je aan het koorddansen in je relaties? Zou je niet graag kalm willen zijn en beheerst, wat er ook gebeurt? Het geheim is om groter te worden in 5 stappen van 1 dag. Jouw huiswerk is om met elke stap een dag te oefenen. En natuurlijk werkt dit alleen maar als jij het werk doet. Alleen lezen en niet je huiswerk doen heeft minimaal effect. Wat dat betreft verschilt dit 5-daagse stappenplan niet van de 8-weekse trainingen die ik binnen MF geef, waarin ook het oefenen thuis essentieel is voor het ontwikkelen van werkelijke verandering. En het goede nieuws is dat de stappen niet moeilijk zijn. Probeer het maar! Dag 1: ‘Iets in mij ……………’ Slechts drie kleine woorden! Laten we eens kijken waarom ze zo krachtig zijn. Wanneer je de woorden ‘iets in mij’ gebruikt om te verwijzen naar een emotie waarin je verstrikt bent geraakt, verschuif je eigenlijk je hele perspectief van klein naar groot. Je stapt naar buiten, uit de emotie, en wordt groter dan die is. VOORBEELD ‘ Ik ben boos’ -> ’ Iets in mij is boos’ ‘ Ik ben bezorgd’. -> ‘ Iets in mij is bezorgd’ Zie je hoe het werkt? Probeer het nu zelf. Vul de lege ruimte in met een moeilijke of ongemakkelijke emotie die je voelt of die je onlangs hebt gevoeld. ‘ Ik ben ……………’. -> ’ Iets in mij is …………….’ Merk je het verschil, nadat je je taal hebt veranderd? En om te kunnen oefenen heb je af en toe een pauze nodig. Dat kost maar een of twee minuutjes. Kun je jezelf de komende 5 dagen die pauzes geven? Dag 2: ‘Ik zeg er hallo tegen’ De tweede oefening om groter te worden dan je grief, is om ‘hallo’ te zeggen tegen je emotionele staat. Inderdaad, je zegt gewoon "hallo". We hebben het over een kalm, simpel hallo, zoals: ‘Hallo, ik weet dat je er bent.’ ‘Hallo’ is niet ‘Ik hou van jou’! Je hoeft het gevoel niet leuk te vinden, of blij te zijn dat het er is. Je zegt gewoon hallo. 'Hallo' zeggen is het natuurlijke vervolg op het zeggen van ‘iets in mij’ waar je gisteren al mee hebt geoefend. Je kunt ze vanaf nu samen gebruiken. Met elk gevoel dat je opmerkt, zeg je 'iets in mij ……………' en volg dat dan onmiddellijk op door er ‘hallo’ tegen te zeggen. VOORBEELD ‘ Ik ben bezorgd’ -> ‘ Iets in mij is bezorgd en ik zeg er hallo tegen.’ ‘ Ik ben zo gefrustreerd over dit project!’ -> ‘ Iets in mij is zo gefrustreerd over dit project en ik zeg er hallo tegen.’ Merk je het verschil, nadat je hallo hebt gezegd tegen dat deel van jou dat zich zo voelt? Dag 3: Leg er een zachte hand op De derde krachtige oefening is het plaatsen van een zachte hand op die plek in jou die zich slecht voelt. Wanneer je dat doet, herinner je jezelf eraan om dat deel in jou dat zich slecht voelt met vriendelijkheid gezelschap te houden. Met deze oefening – er een zachte hand op leggen – maak je een zacht, troostend en geruststellend contact met 'iets in jou' dat van streek, overweldigd, angstig of wat dan ook is. Heel eenvoudig, je hebt er verder niets voor nodig. De beste manier om deze krachtige stap in de praktijk te brengen, is om het te combineren met de eerste twee stappen waarmee je de afgelopen twee dagen hebt geoefend. 1. Je wordt je bewust van een onprettige emotionele reactie. 2. Je zegt dat 'iets in mij' zich zo voelt en je zegt er ‘hallo’ tegen. 3. Je laat een zachte hand bewegen naar de plek waar je dat voelt. De drie stappen werken soepel samen, alsof ze er maar een zijn. Soms ben je je er niet helemaal bewust van waar het gevoel is. Laat je hand maar bewegen! Je zult versteld staan hoeveel je hand weet over waar het gevoel zich bevindt! (En als je het nog steeds niet zeker weet, laat je hand dan naar je hart, en voel of dat goed voelt.) Voel je het verschil, nadat je jouw zachte hand hebt gelegd op die plek? Misschien merk je zelfs wel op dat dat deel dat zich van streek, overweldigd, angstig of hoe dan ook voelt, blij is dat je er bent. Dag 4: ‘Ik merk’ Deze oefening laat jou de grotere ruimte zijn voor al je emoties en lichamelijke reacties. JIJ bent de grootste in jouw emotionele wereld! Je hoeft je niet klein te voelen. Je klein voelen helpt je niet om je beter te voelen en helpt ook niet om wijs te handelen. Wees in plaats daarvan groot. JIJ kunt de grote spaceholder van je emotionele binnenwereld zijn. Klinkt dat moeilijk? Het is makkelijker dan je denkt, simpelweg door te zeggen ‘Ik merk’. Als je zegt ‘Ik merk’ aan het begin van je zinnen over je emotionele problemen, dan identificeer je je met de grootste JIJ die je kunt zijn. Probeer het zelf maar. 1. Kies maar een probleem of situatie in je leven, waarin het al een tijdje moeilijk voelt. 2. Neem nu even de tijd om die situatie helemaal voor jezelf te visualiseren. 3. Word je gewaar van de fysieke en emotionele reacties die deze situatie in je oproept: ‘Iets in mij ……………’. 4. Zeg ‘hallo’ tegen deze gevoelens en laat je zachte hand bewegen naar de plek waar jij die gevoelens het sterkst waarneemt. 5. Recht nu je rug een beetje en voel maar dat je groter bent dan je probleem. 6. Zeg dan: ‘Ik merk dat iets in mij zich …………….. voelt’. Merk je hoe dat je relatie verandert met wat je voelt? Dag 5: ‘Geen wonder’ De vijfde oefening om groter te worden dan je grief, bestaat uit twee woorden: ‘Geen wonder.’ ‘Geen wonder’ is een verbazingwekkend werkzame zin als je het tegen jezelf zegt op sleutelmomenten, want ‘geen wonder’ is een snelle en heel directe manier om begrip te hebben en pure compassie te leveren en voor ‘iets in jou’ dat het moeilijk heeft of pijn lijdt. En wanneer dat deel van jou dat pure medeleven en begrip ontvangt, is het alsof een uitgehongerd persoon eten krijgt! Het is als een bloem in de droogte die eindelijk water krijgt. Als je op belangrijke momenten ‘Geen wonder’ tegen jezelf zegt, is het alsof je jezelf voedt, voeding geeft aan die hongerige en dorstige delen van jou die het het meest nodig hebben. Dit kan leiden tot grote en blijvende veranderingen in hoe je je voelt en gedraagt, elke dag. Probeer het maar. Zeg ‘geen wonder’ als je voelt dat er iets in je is dat een gevoel of emotie heeft, die verband houdt met een bepaalde reden of een idee. Bijvoorbeeld: ‘Iets in mij is uitgeput, omdat ik voel dat ik het gewicht van de wereld op mijn schouders moet dragen.’ Vecht dus niet tegen je gevoelens! Onze neiging is nog weleens om deze gevoelens weg te wimpelen, of te bagatelliseren in plaats van ze te erkennen.We denken dan dat we kunnen beslissen wat de juiste emotie is om te voelen, en die dan gewoon te voelen. We denken dat we kunnen bepalen dat sommigen emoties ‘nergens op slaan’ of dat we ‘er allang overheen hadden moeten zijn’. We zeggen deze dingen net zo goed tegen anderen als tegen onszelf: ‘Treur maar niet’, of ‘Er is niets om bang voor te zijn.’ Maar dat werkt niet. Emoties zijn niet goed of slecht en ze verdwijnen niet door ze te ontkennen, of weg te redeneren, of jezelf voor te houden dat je deze gevoelens niet zou moeten hebben. Je voelt wat je voelt. En je hebt een keuze: Wordt Groter dan je Grief. Je hebt al vier manieren geleerd om dat te doen. 1. Zeg 'iets in mij' 2. Zeg 'Hallo' 3. Leg daar een zachte hand op 4. En zeg ‘Ik merk’. De vijfde stap begint met de veronderstelling dat de emotie een goede reden heeft om precies zo te zijn als die is. We hoeven nog niet te weten wat dat is! Dan, wanneer je de redenen begint te ontdekken, kun je tegen het emotionele deel van jou zeggen: ‘Geen wonder.’ ‘Geen wonder dat je je zo voelt.’ Als het gevoel een duidelijke reden heeft, kun je zeggen: “Geen wonder dat je je zo voelt, als het zo is’, terwijl je de reden daarbij noemt. Probeer het zelf maar. 1. ‘Iets in mij voelt zich …………… 2. En ik zeg er hallo tegen. 3. Leg er een zachte hand op. 4. Zeg ‘Ik merk dat iets in mij zich …………….. voelt’. 5. Zeg ‘Geen wonder’ Merk je wat dat doet met dat deel van jou dat zich zo voelt? En hoe voel jij je? Kun je voelen dat JIJ groter bent dan dat wat je dwarszit? Dit kun je toepassen, telkens wanneer te onaangename gevoelens in jezelf opmerkt. En als het moeilijk is om Groter te zijn dan je Grief, kijk dan maar of je dat kunt erkennen. Probeer het maar door te zeggen: ‘Op dit moment is het moeilijk om te zijn met deze ……………. (vul emotie in) te zijn’, of ‘Op dit moment is deze …………….. (vul emotie in) zo sterk, dat het moeilijk is om erbij te zijn.’ Smaakt dit naar meer en wil je jezelf verder vaardig maken in compassievol omgaan met jezelf? Meld je dan aan voor een van de mindful zelfcompassietrainingen van MF. In de agenda vind je terug welke trainingen er voor dit jaar gepland staan, zowel de 8-weekse als de een Intensive variant van 4 dagen. De hele e-course ‘Get Bigger Than what’s Bugging You’ kun je gratis downloaden op de website van Ann Weiser Cornell: https://focusingresources.com/learning/get-bigger-than-whats-bugging-you/ 

Gisteravond sloot ik samen met mijn co-trainer Hester van Soest onze eerste 8-weekse training mindful zelfcompassie en daarmee ook het opleidingstraject tot MSC trained teacher aan het Center for Mindful Self-Compassion (CMSC) in Californië af. Wat was het een reis, een avontuur. Wat was het intens en ging er veel tijd en energie in zitten. En wat genereerde het ook veel energie, in de vorm liefde, warmte, verbondenheid, vervulling, dankbaarheid, vertrouwen, het gevoel van werkelijk thuis te komen. Dit programma brengt als het ware alles wat ik de afgelopen jaren aan kennis er ervaring heb vergaard bij elkaar. Ik voel me als trainer van dit programma helemaal in mijn element. Wat ben ik daar lang naar onderweg geweest. En ik voel dat ik ben aangekomen. Geen nieuwe aspiraties, of opleidingswensen die op mijn bureaublad klaarliggen. Alleen maar verlangen om hier bij te blijven. En dat is een nieuw gevoel, dat ik koester. Zo’n prachtig woord dat we ook gebruiken in de training, dat nieuwe betekenis voor me heeft gekregen in de groei van mijn eigen zelfcompassie. En dan is heel veel dank op z’n plek. Dank aan Mila de Koning en Rob Brandsma van de Mindfulness Academie, die de teacher training (TT) in Nederland verzorgden namens het CMSC. En idem voor Helle Laursen, die vervolgens ook het online teacher training program (TTP) samen met Christine Grace McMulkin begeleidde en ons daarna bijstond met supervisie tijdens het sluitstuk, de 8-weekse training. Ook dank aan mijn studiemaatjes vanuit alle windstreken, met wie er - ondanks vaak duizenden kilometers afstand - een warm contact was gedurende dit traject. En bovenal ook aan de deelnemers van deze eerste 8-weekse veel dank. Voor de moed en het vertrouwen om dit avontuur met ons aan te gaan. En dan niet te vergeten mijn maatje tijdens dit sluitstuk. Dank je Hester, voor al jouw incasseringsvermogen en geduld op de momenten dat mijn patronen ons parten speelden, juist als het soms spannend was, zoals dat gaat met patronen. Wat hebben we het samen tot een goed einde gebracht. Wat ben ik trots op ons! En tot slot, Stef, dank dat je me alle ruimte gaf die nodig was om ook dit weer tot een goed einde te brengen. Dank voor jouw vertrouwen in mij. Dank dat jij er altijd bent!

Met trots deel ik met jullie het artikel dat ik schreef voor de komende jaareditie van het blad Leven & Kanker van Stichting OOK (Optimale Ondersteuning bij Kanker) van het Diakonessenhuis in Utrecht. Met dank aan Melanie Whittington, beleidsadviseur in het Diak en betrokken bij de ontwikkeling van complementaire ondersteuning van kankerpatiënten, heel lokaal in het eigen ziekenhuis, daar waar ze ook hun behandeling krijgen. Maar wat graag bied ik mijn ondersteuning aan deze patiënten. (Zelf)compassie gaat immers over liefdevolle zorg, juist daar wat het moeilijk is, pijn doet of schuurt. Voor mij lijkt hiermee ook persoonlijk een cirkel rond te komen. Waar ik ooit als verpleegkundige begon op de afdeling longoncologie van het Antonius Ziekenhuis, kan ik nu zo'n twee decennia later complementaire ondersteuning aan kankerpatiënten bieden. Vanuit een doorleefde ervaring - van een verzorgende, via een leidinggevende, naar een nu meer begeleidende rol. Ondersteuning die ook nog zo nodig is op het moment dat de patiënt het ziekenhuis verlaat en het dan ook weer zelf moet zien te rooien, bijvoorbeeld in de weken tussen de kuren in, of in de periode van verwerking en het leven weer zien op te pakken, die volgt na afronding van het behandeltraject.  Mindfulness en zelfcompassie kunnen dan een bron van veerkracht worden, die ze in zichzelf kunnen vinden, waar ze niemand anders dan zichzelf voor nodig hebben. Daar lever ik met liefde een bijdrage aan!

Afgelopen week was ik een week op de Veluwe in het kader van mijn opleiding tot zelfcompassie trainer. Het was een warm bad, waaraan ik me heb gelaafd. Zoals Chris Germer, een van de ontwikkelaars van mindful selfcompassion (MSC), zei: deze training gaat eigenlijk over liefde. En dat was voelbaar! Het was heel experiëntieel leren deze week. De drie elementen van MSC, liefdevolle vriendelijkheid, gedeelde menselijkheid en mindfulness, waren steeds aanwezig. Leren om vriendelijk te zijn voor onszelf, no matter what. In plaats van onszelf voor ons hoofd te slaan bij persoonlijke tekortkomingen (ook in de rol van trainer), bieden we onszelf steun, aanmoediging en bescherming. Beseffen dat alle mensen onvolmaakt zijn, dat iedereen weleens faalt, fouten maakt en tegenspoed kent. Daarin zijn we niet alleen, terwijl we ons dat juist dan vaak wel voelen. Het leven gaat nou eenmaal gepaard met lijden, voor iedereen, zonder uitzondering. En dat verbindt. En ook mindful aanwezig zijn om ons lijden te kunnen zien, te erkennen en lang genoeg bij onze pijn te kunnen zijn om er zorgzaam en vriendelijk op te kunnen reageren, zonder er in te hoeven verdwijnen. Dat lijkt logisch, maar we doen vaak het tegenovergestelde. We vluchten weg van de pijn, verliezen onszelf erin of gaan in de oplossingsmodus. We gaan voorbij aan het feit dat we het moeilijk hebben, of identificeren ons er dusdanig mee dat we de ervaring ervan overdrijven. Als we leren onze pijn mindful te observeren, kunnen we ons lijden erkennen zonder dat we het groter hoeven te maken. Vanuit dat perspectief kunnen we andere keuzes maken. Kortom, liefdevolle verbonden aanwezigheid. Vanuit daar kan de relatie met onszelf, anderen en de wereld worden getransformeerd. En een belangrijke paradox, waarvan ik mezelf telkens opnieuw bewust moet maken: We beoefenen geen zelfcompassie om van ons lijden af te komen, we beoefenen zelfcompassie omdát we lijden. Het is niet een quick fix voor onze problemen, maar goede zorg voor onszelf op die momenten dat we het moeilijk hebben. Ik kan niet wachten om dit gedachtengoed door te geven. Nog 10 weken online teachertraining en dan kan mijn stagetraining beginnen. Als ik geen onverwachte obstakels tegenkom, dan kan deze volgens planning van start gaan op 3 november. De eerste aanmeldingen zijn al binnen. Doe jij ook mee?

In de aanloop naar een nieuwe 8-weekse training en geïnspireerd door een opleiding die ik nu volg, hieronder een blog waarmee ik graag opnieuw een lans breek voor mindfulness. Je kunt je nog opgeven voor de training die start na de herfstvakantie: https://www.coachencranio.nl/agenda4 . Mindfulness is een krachtig instrument. Het helpt ons staande te blijven te midden van alles wat het leven op ons pad brengt (de hele catastrofe noemt Jon Kabat-Zinn - de godfather van de westerse mindfulness - dat). En die kracht zit hem in de eenvoud. Het is zo simpel. We hoeven alleen maar opmerkzaam te zijn. Maar ook al is het simpel, het is niet makkelijk. Opmerkzaamheid is een vaardigheid die je kunt aanleren door het te beoefenen. Gun je jezelf hierbij een steuntje in de rug? Wat mindfulness ons vervolgens biedt, is ruimte tussen wat ons overkomt en onze reactie daarop. Victor Frankl, die Auschwitz heeft overleefd en neuroloog en psycholoog was, beschreef dit zo: ‘Alles kan een mens ontnomen worden behalve één ding: de laatste menselijke vrijheid. De vrijheid om onder welke omstandigheden dan ook, zijn houding ertegenover te kiezen, om zijn eigen weg te gaan.’ Dus tussen stimulus en respons ligt een ruimte. Daar ligt onze vrijheid. Mindfulness is in staat die ruimte te vergroten, juist bij lastige patronen. Wanneer we ons daarin laten meevoeren, is er juist weinig ruimte. Als we wat afstand kunnen nemen en ernaar kunnen kijken, geeft dat ons vrijheid. Dat is wat we met de beoefening van mindfulness leren. Telkens dat stapje terugdoen. En met het krachtiger worden van die opmerkzaamheidsspier vergroten we de ruimte, vergroten we onze vrijheid, ook in ons dagelijks leven. Mindfulness is dus een heel bijzondere manier om onze innerlijke vrijheid te cultiveren. We worden ons opmerkzaam van onze primaire neigingen. We ontwikkelen het vermogen om ons bewust te zijn van de manier waarop we geneigd zijn te reageren op wat we innerlijk waarnemen. We hoeven het niet leuk te vinden wat we voelen en wat we opmerken, maar we hebben een keuze in hoe we erop reageren. We kiezen dan bewust om ons te verhouden tot onze omstandigheden. Want die omstandigheden kunnen we niet kiezen, maar wel onze reacties. Zo kunnen we onszelf aan onze eigen haren omhoogtrekken uit het moeras waarin we soms zo makkelijk dreigen weg te zakken. En als we dan weer overeind krabbelen, dan ligt alles weer voor ons open. Dan zijn we vrij, ongeacht de omstandigheden waarin we ons bevinden. Om bij de woorden van Jon Kabatt-Zin te blijven: ‘You can’t stop the waves, but you can learn to surf. Kom jij ook leren surfen?

Mijn eerste lange retraite is een feit. Zeven etmalen in stilte bij Frits Koster in een boeddhistisch klooster op het wonderschone platteland van Drenthe. Op een steenworp afstand van de plek waar ik ben opgegroeid. Met gemengde gevoelens stap ik naar binnen. Verlangen om even helemaal af te loggen, maar ook een lichte weerstand tegen wat ik in die stilte wellicht zal gaan tegenkomen. Thema van deze week is ‘de vier levensvrienden’. Vier hartkwaliteiten, ontleend aan het boeddhisme: vriendelijkheid, compassie, medevreugde en gelijkmoedigheid. Je kunt ze beoefenen, net als mindfulness. Vooral de laatste zal blijken een grote vriend te zijn bij wat ik tegenkom in deze lange stilte. We leven in een doorlopend dagprogramma van 6 uur ‘s morgens tot half 10 ’s avonds. Dit staat in het teken van afwisselend loop- en zitmeditatie, mindful eten en mindful corvee. We worden geacht geen contact te maken met de andere 17 deelnemers en de wereld buiten het klooster. De enige uitwisseling is een kwartiertje per dag met de begeleiding. Af en toe vraag ik me af of mijn stem het nog zal doen. De eerste dag ervaar ik twijfel: wat valt er nou te leren als er geen blootstelling aan wat dan ook is? Dat duurt niet lang. In de loop van de week kom ik tot de ontdekking dat zo langdurig, open en in stilte mediteren een onverwachte verdieping geeft aan de weg die ik jaren geleden met mindfulness ben ingeslagen. Ik kom op plaatsen waar ik nog niet eerder ben geweest. Langzamerhand ontvouwen zich voor mijn ogen steeds duidelijker mijn eigen patronen. Patronen waarin ik soms zo verstrikt kan raken. Zo ook hier in de stilte. En daar wijzen de vier levensvrienden mij deze week een nieuwe weg. Vanuit vriendelijkheid en compassie echt afstemmen op de vraag: wat zou mij nu behulpzaam kunnen zijn? Vanuit medevreugde dankbaarheid kunnen beoefenen voor alles wat er wel is, in plaats van de camera steeds te richten op waar het knelt. En dan vanuit gelijkmoedigheid, zonder reactiviteit kunnen verblijven daar waar het knelt. Zonder dat het anders hoeft. Vanuit het besef dat lijden inherent is aan mens zijn. Dat dat niet opgelost hoeft te worden. Dat het streven daarnaar een illusie is. Dat ik die ik mag loslaten. Daarin ontmoet ik een innerlijke rust die nieuw voor me is. Niet te worden opgejaagd door het idee dat het anders zou kunnen of moeten zijn. Een diepe acceptatie van dat wat hoort bij mijn levenslot en dat van anderen. Het leven, ons mens zijn voor lief nemen. Terwijl ik dit schrijf realiseer ik me dat ik dat eigenlijk al lang wist. Al eerder schreef ik een blog met de titel ‘Het is al goed’. Dat is precies wat deze lading dekt. En dat is hoe het gaat met wakker worden uit illusies: het is het herontdekken van dat wat je eigenlijk al wist. Ik las het deze week opnieuw in het Mindfulness Basisboek van Rob Brandsma. Hij schrijft daarin ook over ontwaken. Ik citeer: ‘Het zien van waarheid (…) gaat gepaard met een gevoel van herkenning. Dit is een van de wonderen van opmerkzaamheid: ook al zag je de waarheid niet, je kende hem al wel. Hij was al aanwezig, alleen nog niet bewust. Ik noem dit reeds aanwezige kennen ’diep weten’. Herkenning gaat gepaard met een gevoel van resonantie, van samenvallen. Dit geeft de zoete smaak van ontwaken. Het herkennen valt samen met erkennen, acceptatie, vrede ervaren met het zo-zijn van de ervaring. (…) Het voelt alsof we thuiskomen na een lange reis van afgesneden-zijn.’ (Brandsma R. 2012 p.109-110). Beter kan ik het niet omschrijven: thuisgekomen na een lange reis met vele omzwervingen. En dat in de polder waar ik als kind opgroeide. Ik zal vast nog regelmatig verdwalen in mijn eigen patronen. Maar telkens als ik daaruit wakker word, zal ik de weg naar huis weten te vinden. Dat is de rijkdom van mindfulness. Dankbaar en met gemengde gevoelens stap ik na 7 dagen weer naar buiten. Verlangen naar thuis en naar het echte leven, maar ook een lichte weerstand tegen wat ik daarin ook weer zal gaan tegenkomen. De vier levensvrienden zal ik zeker ook meenemen in de terugkomsessies van mindfulness. Deze sessies bieden bij uitstek gelegenheid om verdieping te geven aan de beoefening van opmerkzaamheid, zoals je die hebt leren ontwikkelen als je de 8-weekse training hebt gevolgd. Je kunt je voor deze sessie inschrijven via https://www.coachencranio.nl/mindfulness#Agenda . P.S. Voor alle eerlijkheid nog een kleine ontboezeming: ook de vriendelijkheid naar mezelf heb ik goed weten te beoefenen. Ik heb halverwege de week ‘stiekem’ toch heel even met mijn lief gebeld. Een ervaring waar ik heel bewust van heb genoten. Daarmee sloot het dan wel weer naadloos aan op het programma ;-)

Terugkomsessie zaterdag 5 juni 'Kwetsbaarheid én Kracht'

We leven in een tijd waarin de nood aan hulp hoog is. Door de keuze van het kabinet om contactberoepen uit het complementaire veld op non-actief te stellen, kan ik mijn cranio-cliënten nu al langere tijd niet bedienen en het einde daarvan is nog niet in zicht. Dat doet pijn. Ik zie hun nood en kan hen niet bieden wat zij nodig hebben. Nu zou ik kunnen zwelgen in medelijden voor mezelf en voor mijn cliënten. Ik heb een bewuste keuze gemaakt om dat niet te doen. De beoefening van mindfulness helpt me daarbij. Er is een treffende boeddhistische metafoor van de twee pijlen van het lijden. De eerste pijl die op je wordt afgeschoten is dat wat er is, de omstandigheden, de tegenslag, het verlies dat op je pad komt, dat waaraan je niet kunt ontkomen. Wat wij uit automatisme doen is vervolgens een tweede pijl op onszelf afschieten: de pijl van frustratie, boosheid, opstandigheid, verzet. Met die pijl voegen we zelf het grootste lijden toe aan dat wat op ons pad komt. Met mindfulness leer je om uit dit automatisme te stappen, niet op jezelf te schieten en daardoor minder te lijden onder de omstandigheden. Zo leer je een modus te vinden waarmee je kunt dealen met dat wat er is, hoe uitzichtloos dat soms ook lijkt, en zelf een besluit te nemen over hoe je je daartoe wilt verhouden. In deze tijd van barre omstandigheden waaronder ernstig wordt geleden, kunnen veel mensen de vaardigheden van mindfulness goed gebruiken. Daarom heb ik besloten om niet te zwelgen in zelfmedelijden over de barre omstandigheden waarin mijn praktijk verkeert, niet die pijl van lijden op mezelf af te schieten. Ik heb besloten om te kijken naar de kansen die dat biedt. De kans om mindfulness nog meer onder de aandacht te brengen van werkgevers, die hun medewerkers zien lijden onder thuiswerken en het daarbij vaak nog het vervullen van allerlei andere rollen en taken die dat extra zwaar maken. Ik ben daarom een campagne gestart voor mindfulness incompany. Misschien heb je de leaflet al langs zien komen op social media. Help jij mij en jouw netwerk ook door het verder te verspreiden?